تاثیر ویتامین C بر پوست و بدن
تاثیرات ویتامین C بر بدن و پوست
ویتامین‌ها مهمترین ترکیباتی هستند که وجودشان برای سوخت و ساز اندام‌های داخلی الزامی بوده و سلامتی بدن انسان به آنها وابسته است.
بدن انسان قادر به تولید ویتامین‌ها نیست و باید از طریق تغذیه آنها را دریافت کند. برخی از ویتامین‌ها بعنوان کاتالیزور عمل کرده و برخی دیگر در تولید پروتئین‌ها نقش اساسی دارند. در میان همه ویتامین‌های موجود، ویتامین C نقشی حیاتی در ساختار پوست دارد.
ویتامین C یا اسکوربیک اسید، از مهمترین آنتی‌اکسیدان‌ها می‌باشد که نقش مستقیمی در تولید کلاژن و همچنین سلامت پوست دارد.
این ترکیب شیمیایی در برابر حرارت و مواد قلیایی از بین رفته و باعث افزایش کیفیت سیستم ایمنی بدن می‌شود.
ویتامین C آنتی‌اکسیدان است، یعنی در جریان خون قرار گرفته و اثر شیمایی موادی که به بافت‌های بدن آسیب می‌رسانند را خنثی می‌کند.
این ویتامین موجب محافظت پوست در مقابل آثار مخرب اشعه ماورای بنفش نور خورشید می‌شود. همچنین این ویتامین به افزایش قدرت ایمنی بدن استحکام لثه‌ها و دندان‌ها کمک می‌کند.
این ویتامین همچنین باعث ساخت کلاژن (قوی‌ترین بخش بافت پیوندی که تمام اعضای بدن را در کنار هم نگه می‌دارد) شده و در پیشگیری از بالارفتن کلسترول خون و ایجاد لخته‌های خونی در رگ مؤثر است.
اصلی ترین کارکرد ویتامین C در پوست
مهمترین کارکرد این ویتامین در پوست، کاهش رادیکال‌های آزاد (که در حقیقت سمومی هستند که باعث از بین رفتن سلول‌های بدن می‌شوند)، تولید کلاژن در فیبروبلاست‌ها و ترمیم آسیب‌های حاصل از پرتو فرابنفش خورشید می‌باشد.
همچنین، ذرات آلاینده موجود در هوای آلوده، که می‌توانند باعث آسیب‌رسانی به پوست شوند نیز توسط این ویتامین خنثی می‌شوند.
چون ویتامین C محلول در آب می‌باشد، معمولا سرم‌های حاوی این ویتامین جهت تقویت و ترمیم پوست تولید شده است. این سرم‌ها می‌توانند یک لایه محافظ روی پوست ایجاد کرده، خسارت‌های حاصل از آلاینده‌های محیطی و پرتو فرابنفش خورشید را خنثی کرده و به رفع لک‌های ایجاد شده در پوست کمک کنند.
عملکرد اولیه پوست، بعنوان لایه محافظ بدن در برابر عوامل مخرب محیطی باعث می‌شود که بیشترین خسارت را در خود متحمل شده تا بافت‌های داخلی سالم بمانند.
لایه بیرونی پوست، اپیدرم، یک بخش سلولی بوده که بیشتر عملکرد مکانیکی دارد و لایه داخلی پوست، درم، تضمین کننده قدرت، کشش و تغذیه کننده می‌باشد.
پوست نرمال دارای غلظت بالایی از ویتامین C بوده که باعث سنتز کلاژن، ترمیم آسیب‌های حاصل از اشعه فرابنفش و همچنین آنتی‌اکسیدان می‌باشد.
بیماری ها و عوارض کاهش ویتامین C
کاهش ویتامین C در بدن باعث بروز برخی از بیماری‌های می‌شود.
از جمله شایع‌ترین آنها اسکروی می‌باشد که باعث خشکی پوست، خونریزی لثه‌ها، وز شدن مو همچنین طولانی‌شدن بهبود زخم‌های پوستی می‌شود.
بنظر می‌رسد که بیشترین میزان ویتامین C موجود در پوست، درون سلول‌ها بوده و بر روی عملکرد آنها تاثیر مستقیم دارد.
تحقیقات نشان‌داده است که با افزایش سن و همچنین در افرادی که پوست آنها از نور خورشید آسیب‌دیده، میزان ویتامین C کاهش یافته است.
این حالت در افرادی که در معرض آلودگی محیطی قرار دارند نیز دیده شده است.
تحقیقات همچنین نشان داده است که سطح ویتامین C موجود در لایه اپیدرم، 2 تا 5 برابر بیشتر از لایه درم می‌باشد.
از این جهت می‌توان نتیجه گرفت که این ویتامین در نقش یک حمایت کننده برای وظیفه حفاظتی پوست می‌باشد.
ویتامین C از پلاسما جدا شده و به بافت‌های دیگر منتقل می‌شود. این فرآیند توسط حمل‌کننده‌های SVCT1 و SVCT2 انجام می‌شود.
جالب است که بدانید، در لایه اپیدرم هردوی این حمل‌کننده‌ها فعال هستند، حال آنکه در تمامی بافت‌های دیگر فقط یکی از آنها فعال می‌باشند.
نتیجه گیری
نتیجه‌گیری این است که حمل و توزیع ویتامین C در لایه اپیدرم بسیار ضروری می‌باشد. همچنین، می‌توان تجمع بیش از اندازه ویتامین C را در لایه اپیدرم اینگونه توضیح داد که از دو طریق مختلف این ویتامین به لایه اپیدرم منتقل می‌شود.
میزان سطح ویتامین C موجود در لایه اپیدرم، و تمامی بافت‌های بدن، رابطه مستقیمی با سطح پلاسما دارد. با کاهش پلاسما در بدن، سطح ویتامین C نیز کاهش پیدا می‌کند. در این حالت، بهترین کار استفاده موضعی از ویتامین C می‌باشد. البته، اثرگذاری این ویتامین به فرمول موجود در کرم یا سرم استفاده شده ربط داره.
از آنجاییکه ویتامین C یک ویتامین محلول در آب می‌باشد، بنابراین توسط لایه محفاظ پوست دفع می‌شود. از طرفی، تنها زمانی می‌تواند موثر باشد که PH پوست در حدود 4 باشد (قبلا گفته شد که محیط قلیایی باعث خنثی شدن ویتامین C می‌شود). در این حالت، کارکرد لایه شاخی پوست دچار اختلال شده و ممکن است التهابات پوستی بوجود آید. دانشمندان تلاش‌های زیادی را برای دست‌یابی به مشتقاتی از اسکوربیک اسید کرده‌اند.
این مشتقات باید بتوانند در برابر اکسیداسیون مقاومت کرده و همچنین توان نفوذ به پوست را داشته باشند. اضافه کردن یک گروه فسفات به اسکوربیک اسید باعث می‌گردد که این ویتامین ثبات بیشتری پیدا کرده، به پوست نفوذپذیر شده و همچنین قابل استفاده توسط بافت‌های بدن گردد.
از طرفی، ویتامین C عملکرد مهمی در لایه درم دارد. این ویتامین بعنوان عامل اصلی تولید کلاژن و همچنین تنظیم‌کننده ترشح آن به بیرون از فیبروبلاست نقش اساسی دارد. تحقیقات آزمایشگاهی نشان داده که با کمبود ویتامین C سنتر کلاژن کاهش پیدا می‌کند.
ویتامین C همچنین یک آنتی‌اکسیدان قوی می‌باشد که باعث خنثی شدن رادیکال‌های آزاد می‌شود. این عملکرد ویتامین C از عمده دلایل وجود آن در لایه اپیدرم می‌باشد.
وجود این ویتامین می‌تواند باعث پیشگیری از پیری پوست شود. ویتامین C تنها آنتی‌اکسیدان طبیعی است که هم در دسته آنتی‌اکسیدان‌های آنزیمی و هم غیرآنزیمی دسته‌بندی می‌شود. به همین دلیل، بیشتر محصولاتی که به هدف بالابردن توان آنتی‌اکسیدانی پوست تولید شده‌اند،
از مشتقات ویتامین C را در خود دارند. مخصوصا وقتی که همزمان با ویتامین E بکار رود.
از عملکردهای مهم این ویتامین در پوست، کاهش تولید ملانین می‌باشد. این ویتامین بر روی آنزیم تیروزیناز اثر گذاشته و باعث کاهش آن می‌شود. این آنزیم مهمترین نقش را در سنتز ملانین دارد. در اغلب محصولات ضدلک از ویتامین C جهت تولید ملانین استفاده می‌کنند.
تحقیقات آزمایشگاهی نشان‌داده است که ویتامین C در تقسیم سلولی نقش اساسی دارد. مخصوصا عملکرد آن در تکثیر سلول‌های کراتینوسیت بسیار مشهود بوده است. نتیجه آن، افزایش سرعت تولید سلول‌های جدید، در نتیجه بهبود خسارت‌های وارد شده به پوست و همچنین نوسازی پوست می‌باشد.
تحقیقات درباره اثرات این ویتامین بر سلامت جسم و پوست در حال انجام هست و همچنان مدارک جدیدی در خصوص عملکرد خاص ویتامین C بدست می‌آید. از اینرو تولید و توصیه به استفاده از محصولات حاوی ویتامین C هر روزه بیشتر شده و مجموعه‌ای از بهترین محصولات مراقبتی از پوست تولید شده است.